NA TEMAT INNOWACJI

 
Mainstreaming, empowerment, etapowość, „dwoistość" grupy docelowej… Tematyka i procedura przygotowania projektów innowacyjnych może wydawać się nazbyt skomplikowana i czasochłonna. Nowe pojęcia i definicje zniechęcają do podejmowania jakichkolwiek działań... Rzeczywistość jest jednak inna. W naszym regionie trzy innowacyjne projekty zostały przyjęte do realizacji! W skali kraju jest ich ponad siedemdziesiąt!
 

 
W dniu 24 października br. w ramach Priorytetu VI PO KL został ogłoszony konkurs
na realizację innowacyjnych przedsięwzięć w naszym regionie. Działania projektowe powinny przyczyniać się do podniesienia poziomu innowacji społecznej poprzez wypracowanie i wdrożenie nowych, skutecznych metod aktywizacji zawodowej i społecznej grup docelowych wymagających szczególnego wsparcia.
 
 

 
Aby projekt powstający w ramach PO KL posiadał rangę innowacyjnego, musi być ukierunkowany na poszukiwanie nowych, lepszych i efektywniejszych sposobów rozwiązywania problemów mieszczących się w obszarach wsparcia EFS. Innymi słowy, zadaniem projektów innowacyjnych testujących jest wypracowanie i wdrożenie nowych rozwiązań (konkretnych produktów), które wprowadzą jakościową zmianę w sposobach rozwiązywania określonych problemów.
 

  
Trzeba więc zaplanować ingerencję tam, gdzie brak jest właściwych metod, narzędzi i instrumentów pomocy, które są oferowane różnym grupom społecznym. Przede wszystkim potrzebny jest dobry pomysł, który należy precyzyjnie opisać. Dlatego drugim równie ważnym elementem „projektowego" sukcesu jest wnikliwa lektura dokumentacji konkursowej oraz najważniejszych dokumentów programowych, które Instytucja Organizująca Konkurs wskazała jako obowiązkowe. Przy projektowaniu działań trzeba mieć również świadomość, że w przypadku „innowacyjnych" konkursów nie chodzi o złożenie wniosku, ale o opracowanie projektu, który ma szansę przynieść określone, realne efekty do wykorzystania w praktyce. Warto więc zastanowić się, czy istnieje wystarczająca potrzeba realizacji przedsięwzięcia, gdyż we wniosku aplikacyjnym trzeba będzie wykazać, na ile proponowane przez Projektodawcę rozwiązanie będzie inne niż dotychczas stosowane podejście (np. poprzez wskazanie raportów z badań czy danych potwierdzających, że wszystkie dotychczas stosowane metody są zawodne lub mało skuteczne).
  

 
W definiowaniu innowacyjności wypracowywanego w ramach projektu rozwiązania należy odwołać się do co najmniej jednego z następujących wymiarów innowacyjności: uczestnika, formy wsparcia, problemu. Wymiar innowacyjności to podstawowa charakterystyka proponowanej innowacji lub – inaczej mówiąc - punkt wyjścia do jej tworzenia, np. innowacja opracowywana z myślą o konkretnej grupie docelowej, która do tej pory nie otrzymywała żadnego wsparcia, jest innowacją w wymiarze uczestnika projektu. Możliwa jest również sytuacja, w której w ramach projektu zostaną wypracowane zupełnie nowe narzędzia (wymiar formy wsparcia) lub też Projektodawca będzie poszukiwał rozwiązania problemu, który dotychczas nie występował (wymiar problemu). To niezwykle ważny etap pracy nad przygotowywaniem wniosku, gdyż jasny i jednoznaczny sposób zdefiniowania wymiaru innowacyjności wypracowanego rozwiązania wpływa na ocenę jej poziomu na etapie oceny merytorycznej.
   

 
We wniosku aplikacyjnym należy również wskazać, na czym polega istota proponowanego rozwiązania, tzn. określić, co będzie finalnym produktem projektu. Najkrócej rzecz ujmując, produkt finalny to ostateczny wynik projektu: proponowane nowe podejście, nowy sposób działania, nowa metoda rozwiązywania problemu, metoda rozwiązywania problemu dotychczas nieznanego…Nie ma zamkniętego katalogu nazewnictwa dla produktu finalnego. Jedynym ograniczeniem jest obszar wytyczony przez możliwości wsparcia EFS oraz inwencja Projektodawców. Z uwagi na fakt, iż produkt finalny jest głównym efektem projektu innowacyjnego, we wniosku aplikacyjnym należy dokonać jego opisu w sposób rzetelny i szczegółowy.
 
 

 
Projektodawca powinien dokonać takiej prezentacji produktu finalnego, by możliwa była ocena jego potencjału w zakresie możliwości i szans jego wdrożenia do powszechnej praktyki. Jedną z kluczowych przesłanek pozwalających uznać ów potencjał za wysoki jest adekwatność produktu finalnego, czyli przedstawienie dowodów na to, iż jest realne oczekiwanie i zapotrzebowanie na dany produkt. W spełnieniu tego trudnego wymogu pomocna będzie zasada określana mianem „empowerment", która w praktyce oznacza zaangażowanie w proces wypracowywania innowacyjnego rozwiązania grup docelowych. Działając w ten sposób, Projektodawca może zagwarantować wzrost skuteczności działań projektowych i efektywności produktu finalnego. Empowermentu nie należy się więc bać, tylko go śmiało stosować!
  

 
Stosując zasadę empowermentu, należy „wykorzystać" wiedzę i doświadczenie grup docelowych projektu innowacyjnego, czyli: odbiorców wsparcia (osoby lub instytucje, których problemy dzięki konkretnym rozwiązaniom będą mogły być skuteczniej rozwiązywane,
np. osoby długotrwale bezrobotne) i użytkowników nowych rozwiązań (ci, którzy otrzymają nowe narzędzia wypracowane w ramach projektu, np. organizacje pozarządowe). Aktywność przedstawicieli odbiorców i użytkowników w działania projektowe zbuduje współodpowiedzialność grup docelowych za realizację i powodzenie przedsięwzięcia, umożliwi wymianę wiedzy i doświadczeń oraz – co szczególnie ważne przy projektach innowacyjnych – będzie stanowić praktyczną pomoc w upowszechnianiu produktu finalnego
i włączaniu go do głównego nurtu polityki (mainstreaming).
 

 
Upowszechnienie oznacza jak najszersze poinformowanie o wypracowanych w projekcie rozwiązaniach, czyli wyposażenie przyszłych użytkowników i innych zainteresowanych środowisk w wiedzę na temat produktu i jego zalet. Włączanie do głównego nurtu polityki
i praktyki (mainstreaming) to działania zogniskowane na tym, by wypracowane rozwiązanie było wykorzystywane także przez innych jako rozwiązanie systemowe czy po prostu powszechnie uznana i zaakceptowana dobra praktyka. Bez upowszechniania i włączania
do głównego nurtu polityki trudno jest mówić o powodzeniu czy sukcesie w realizacji projektu innowacyjnego. Istotą projektów innowacyjnych nie jest bowiem jedynie wypracowanie rozwiązania (produktu finalnego), lecz przede wszystkim stopień jego użyteczności, a więc realna możliwość jego zastosowania przez potencjalnych użytkowników w codziennej praktyce. Dlatego działania upowszechniające i włączające należy prowadzić w trakcie poszczególnych etapów realizacji projektu innowacyjnego, dostosowując odpowiednio narzędzia i zakres podejmowanych działań.
 

Realizację projektu innowacyjnego należy podzielić na dwa etapy: a) przygotowania, podczas którego należy zdiagnozować i przeanalizować problem, utworzyć partnerstwo (jeśli jest przewidziane partnerstwo dodatkowe) oraz opracować wstępną wersję produktu i strategii wdrażania projektu innowacyjnego; b) wdrożenia, podczas którego należy poddać produkt testowaniu, przeprowadzić analizę rzeczywistych efektów testowanego produktu (w tym ewaluację zewnętrzną), a także opracować ostateczną wersję produktu finalnego oraz zrealizować zaawansowane działania upowszechniające i włączające do głównego nurtu polityki i praktyki.
 

  
Szczegółowe informacje na temat zasad realizacji projektu innowacyjnego znajdują się w Dokumentacji konkursowej dla konkursu zamkniętego POKL/VI/PI/4/11, która dostępna jest na stronie internetowej www.wup.zgora.pl. Ponadto w pozycji menu „Innowacja i współpraca ponadnarodowa" znajdują się komunikaty, dokumenty i interpretacje.
Wszelkich informacji dotyczących możliwości i zasad aplikowania o środki w ramach konkursu udzielają pracownicy Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Zielonej Górze, ul. Wyspiańskiego 15, III piętro, pokój nr 309, 311 i 312. Możliwe jest również telefoniczne uzyskanie informacji pod nr. 68 456 56 04, 456 56 30, 456 56 38 oraz drogą elektroniczną pod adresem wup@wup.zgora.pl.
Dodatkowo Instytucja Organizująca Konkurs (IOK) przeprowadzi szkolenia tematyczne
na terenie Zielonej Góry i Gorzowa Wielkopolskiego oraz umożliwi wszystkim zainteresowanym udział w bezpłatnych konsultacjach indywidualnych. Szczegółowe informacje będą podawane za pośrednictwem strony internetowej www.wup.zgora.pl.
Mamy nadzieję, że zaplanowane przez IOK działania pomogą w twórczym przygotowaniu projektów innowacyjnych o wysokiej jakości.