5 września 2017 roku wprowadzono zmiany w sposobie zaspokajania roszczeń pracowniczych ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Jest to ustawa z 21 sierpnia 2017r. o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy oraz o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. poz. 1557).
Wchodzące w życie nowe przepisy m.in. wydłużają okresy referencyjne, w których powinien ustać stosunek pracy aby pracownik miał prawo do świadczeń z FGŚP – z 9 miesięcy do 12 miesięcy, a także rozszerzają katalog świadczeń wypłacanych ze środków FGŚP o ekwiwalent za niewykorzystany urlop za rok poprzedzający rok w którym ustał stosunek pracy, oraz - jeżeli niewypłacalność pracodawcy powstała z powodu oddalenia przez sąd wniosku o ogłoszenie upadłości, o wynagrodzenie także w przypadku rozwiązania stosunku pracy do 4 miesięcy po dacie niewypłacalności.
Tak więc świadczenie z tytułu wynagrodzenia m.in. za pracę, za przestój, za czas choroby, czy też urlop wypoczynkowy zostanie wypłacone za okres nie dłuższy niż trzy miesiące sprzed daty wystąpienia niewypłacalności albo rozwiązania stosunku pracy, jeśli stosunek pracy ustał w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy poprzedzających datę wystąpienia niewypłacalności pracodawcy.
Do świadczeń wypłacanych przez Fundusz z tytułu odszkodowania za skrócony okres wypowiedzenia albo odprawy pieniężnej, które w myśl znowelizowanej ustawy są wypłacane jeżeli ustanie stosunku pracy przypada w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy (poprzednio 9 miesięcy) poprzedzających datę wystąpienia niewypłacalności pracodawcy lub w okresie 4 miesięcy przypadających po tej dacie, doszło do wypłaty świadczenie z tytułu wynagrodzenia, jeżeli niewypłacalność pracodawcy powstała wskutek oddalenia przez sąd wniosku o ogłoszenie upadłości.
Zmianie uległ także okres, za który FGŚP wypłaca świadczenie z tytułu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Po zmianach Fundusz wypłaci świadczenie z tego tytułu także wtedy, gdy ekwiwalent za urlop będzie dotyczył nie tylko roku kalendarzowego, w którym ustało zatrudnienie a także za rok bezpośrednio go poprzedzający.
Znowelizowana ustawa o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy precyzuje pojęcie faktycznego zaprzestania działalności przez pracodawcę. W przypadku wystąpienia faktycznego zaprzestania działalności pracownik ma prawo złożyć wniosek o wypłatę zaliczki obejmującej niezaspokojone roszczenia pracownicze. Kwota zaliczki została ograniczona i zostanie wypłacona w kwocie nie wyższej niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu złożenia wniosku. Do wniosku o zaliczkę pracownik winien dołączyć m.in. informacje lub dokumenty uprawdopodobniające fakt zaprzestania działalności przez pracodawcę.
Wypłata pozostałej kwoty świadczeń może nastąpić na podstawie złożenia wniosku indywidualnego o wypłatę świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu niezaspokojonych roszczeń pracowniczych, po zaistnieniu niewypłacalności pracodawcy.
Łączna kwota wypłacanego świadczenia za jeden miesiąc na podstawie wniosku indywidualnego nie może przekraczać przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obowiązującego na dzień złożenia wniosku przez pracownika, a nie jak dotychczas na dzień wypłaty świadczenia.
Nowelizacja przepisów ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy modyfikując definicję pracownika, rozszerzyła krąg osób pozostających z pracodawcą w stosunku pracy lub świadczących na jego rzecz pracę na innej podstawie wskazanej w ustawie, które mogą ubiegać się o zaspokojenie roszczeń pracowniczych ze środków FGŚP o:
- małżonka pracodawcy, jego dzieci, rodziców i rodzeństwo, macochę i ojczyma, wnuki, dziadków, zięciów i synowe, bratowe, szwagierki i szwagrów, tj. o osoby, które dotychczas nie podlegały zapisom ustawy. Jednakże prawa takiego nie będą miały osoby zatrudnione przez osoby fizyczne jako pomoc domowa.
Bardzo istotnym nowym zapisem w ustawie jest wprowadzenie 30 dniowego terminu do wniesienia powództwa do sądu pracy właściwego ze względu na siedzibę marszałka województwa w razie odmowy wypłaty świadczeń. Termin ten biegnie od dnia doręczenia zawiadomienia o odmowie wypłaty.